2 maja 2022

Zabytki Wrocławia

Zabytki Wrocławia

Wrocław to duże miasto na Dolnym Śląsku, nad Odrą, stolica województwa dolnośląskiego. To czwarte co do wielkości miasto w Polsce jest największą aglomeracją na Ziemiach Odzyskanych. Po wojnie osiedlili się tutaj głownie przesiedleńcy z Kresów Wschodnich, w tym bardzo wielu lwowiaków. Wrocław jest prężnie rozwijającym się ośrodkiem przemysłowym i akademickim.

Historia Wrocławia

Najstarsza wzmianka o Wrocławiu znajduje się w bulli papieskiej z 1000 roku. Były to czasy panowania Bolesława Chrobrego. Wówczas to Wrocław stał się siedzibą biskupstwa, które podlegało arcybiskupstwu w Gnieźnie. Gród na Ostrowie Tumskim wybudował nieco wcześniej, w X wieku, książę Mieszko I. Miasto ma bogatą historię i bardzo wiele zabytków. Wśród najstarszych zabytków, sięgających czasów średniowiecza, znajdują się zarówno obiekty sakralne, jak i świeckie.Oto niektóre spośród nich:

Archikatedra pw. św. Jana Chrzciciela

Jednym z najstarszych zabytków Wrocławia jest Archikatedra. Świątynia znajduje się na Ostrowie Tumskim, przy Placu Katedralnym. Dziś jest to kościół parafialny oraz siedziba biskupstwa. Katedrę, którą dziś możemy podziwiać, zbudowano w XIII wieku w stylu gotyckim. Wcześniej jednak na jej miejscu znajdowały się trzy inne kościoły. Trawiona pożarami katedra przebudowywana była w stylu barokowym, później neogotyckim. Podczas ostatniej wojny Archikatedra św. Jana Chrzciciela w znacznym stopniu uległa zniszczeniu. Odbudowano ją w II połowie lat 40-tych, a następnie sukcesywnie uzupełniano wyposażenie kościoła. W 1991 roku obie wieże katedry zwieńczono siedemnastotonowymi hełmami. Świątynia ma trzy nawy oraz ambit otaczający prezbiterium. Katedrę obiega wieniec kaplic, głównie gotyckich.

Ostrów Tumski

Wymieniając zabytki we Wrocławiu, nie sposób pominąć tych na Ostrowie Tumskim. To najstarsza część Wrocławia, zbudowana w X wieku przez pierwszych Piastów na wyspie, u ujścia Oławy do Odry. Dzisiejszy Ostrów Tumski już nie jest wyspą. W XI wieku wybudowano tutaj kościół św. Marcina. Była to pierwsza budowla z kamienia. W XI wieku na Ostrowie Tumskim powstała też pierwsza katedra. W XIV wieku cały Ostrów Tumski sprzedano Kościołowi. Pierwotnie prowadziły tam dwa mosty - most Tumski i most Za Katedrą. W XIX wieku ten drugi zasypano i wówczas Ostrów Tumski przestał być wyspą. Podczas wojny miejsce to w dużym stopniu zniszczono. Na mapie zabytków Wrocławia nie może zabraknąć Archikatedry św. Jana Chrzciciela oraz kościoła św. Krzyża. Warto obejrzeć nieduży kościół św. Marcina. Kiedyś w tym miejscu stał zamek książęcy. Na ostrowie Tumskim znalazły swą siedzibę Muzeum Archidiecezjalne oraz Pałac Arcybiskupi. Najstarszą budowlą jest kościół św. Idziego, wybudowany został w XIII wieku w stylu romańskim. Znajduje się tutaj również pomnik papieża Jana XXIII. Na Ostrów Tumski można dostać się przez most Tumski, nazywany obecnie mostem zakochanych. Top 10 zabytków Wrocławia to właśnie między innymi zabytki na Ostrowie Tumskim.

Rynek

Oglądając wrocławskie zabytki, koniecznie trzeba udać się na rynek. W średniowieczu był tutaj plac targowy. Granice rynku wytyczają ulice: Igielna, Kiełbaśnicza, Ofiar Oświęcimskich I Szewska. Aż 10 ulic kończy się właśnie na rynku. Najważniejsze znajdujące się tu budowle to Stary Ratusz, Nowy Ratusz i pięknie odnowione, zabytkowe kamieniczki. Wiele tu kawiarenek, pubów, restauracji. Najstarszą jest słynna Piwnica Świdnicka, gdzie serwują m.in. wspaniałe miody pitne. Uroku rynkowi dodaje fontanna zbudowana z płyt szklanych. Stała się ona nowoczesną wizytówką wrocławskiego rynku. Znajdziemy tu również wszechobecne we Wrocławiu krasnale. W jednym z narożników rynku, obok Jasia i Małgosi, wznosi się kościół garnizonowy.

Kamieniczki Jaś i Małgosia

Najważniejsze zabytki Wrocławia znajdujące się na rynku to m.in. dwie średniowieczne kamieniczki zdobiące jeden z narożników rynku. Wybudowano je prawdopodobnie w XV wieku. Połączone są arkadą. Kamieniczka Jaś jest nieco niższa. To jakby złączone dwa domy: trzyokienny i jednookienny. Oba mają trzy kondygnacje. Kamieniczka Małgosia, też z XV wieku, w XVI wieku została przebudowana. Jest wyższa, podczas przebudowy dołożono jej jedną kondygnację i obramowano okna. Początkowo pod arkadą, pomiędzy kamieniczkami, znajdowało się wejście na cmentarz, został on jednak zlikwidowany w XVIII wieku. Nazwę Jaś i Małgosia nadali kamieniczkom osadnicy, którzy osiedlili się we Wrocławiu po wojnie. Kamieniczki skojarzyły się im z dwiema postaciami trzymającymi się za ręce.

Stary Ratusz

Jest niewątpliwie jednym z najwspanialszych zabytków Wrocławia. Budowano go ponad 200 lat, ciągle udoskonalając. Jego średniowiecznego gotyckiego wyglądu nie zniweczyła wojna. Uszkodzony w niewielkim stopniu, natychmiast został odrestaurowany. Najwyższą część budynku stanowi wieża z dzwonem zegarowym. Wieżę przykryto hełmem. Na ścianach budowli można podziwiać figury przedstawiające świętych. Dziś w Starym Ratuszu znajduje się Muzeum Sztuki Mieszczańskiej. Przed ratuszem zwraca uwagę pręgierz. To miejsce, gdzie kiedyś dokonywano egzekucji. Stary Ratusz znajduje się w centralnym punkcie wrocławskiego rynku.

Pergola

Znajduje się w parku Szczytnickim w kompleksie Hali Stulecia i jest jednym z ulubionych miejsc spacerów wrocławian. Wybudowana została na początku XX wieku. Odbywa się tu wiele imprez kulturalnych i koncertów. Na Pergoli w 2009 roku wybudowano Wrocławską Fontannę Multimedialną (około 300 dysz), która przyciąga rzesze turystów. Na tle ogromnego wodnego ekranu można oglądać multimedialne animacje zsynchronizowane z muzyką. To największa tego typu atrakcja w Polsce.

Hala Stulecia

Wybudowana została w 1913 roku w Parku Szczytnickim. W stulecie przegranej Napoleona z Prusami pod Lipskiem, stąd jej nazwa (choć w PRL-u nazywano ją Halą Ludową). Modernistyczną halę wybudowano jako miejsce do organizowania wystaw oraz imprez kulturalnych i sportowych według projektu Maxa Berga, architekta miasta Wrocławia. W latach 2009-2011 przeprowadzono gruntowny remont hali. Zwiedzając budynek, można obejrzeć wnętrze hali oraz multimedialną wystawę poświęconą historii jej powstania. W 2006 roku Hala Stulecia została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Dzielnica Czterech Wyznań

Na liście najważniejszych zabytków Wrocławia nie może zabraknąć Dzielnicy Czterech Wyznań. Miejsce to znajduje się w pobliżu rynku, a swą nazwę zawdzięcza świątyniom, które tam stoją. Jest to kościół rzymskokatolicki pw. św. Antoniego z Padwy, Prawosławny sobór Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy, ewangelicko-augsburski kościół Opatrzności Bożej oraz Synagoga pod Białym Bocianem. Miejsce to jest symbolem różnorodności oraz tolerancji mieszkańców Wrocławia. Wrocławskie zabytki dobitnie świadczą o tym, że miasto stanowi tygiel kulturowy, jednak każdy, bez względu na pochodzenie, wiarę i tradycję, dobrze się tutaj czuje.

Dworzec Główny PKP

Dworzec Główny Zajmuje na mapie zabytków Wrocławia miejsce szczególne. Powstał w XIX wieku, a na początku XX gruntownie go przebudowano. Po wojnie dworzec we Wrocławiu był zdecydowanie jednym z piękniejszych dworców w Polsce. Niestety, kojarzył się też z tragiczną śmiercią Zbigniewa Cybulskiego, który w 1967 roku tam właśnie zginął, skacząc do jadącego już pociągu. Trzydzieści lat później na peronie 3 wmurowano w posadzkę tablicę, upamiętniającą to wydarzenie. W II połowie XX wieku funkcjonowało tu jedyne w Europie kino Dworcowe, niestety zostało zamknięte przy okazji kolejnego remontu dworca. W latach 2010-2012 dworzec przeszedł generalny remont. Jest to piękna wizytówka miasta.

Drewniany kościół w Parku Szczytnickim

Wśród zabytków Wrocławia jest piękny, drewniany kościółek św. Jana Nepomucena znajdujący się w Parku Szczytnickim. Wybudowano go w XVI wieku, ale do Wrocławia trafił w 1913 roku. Kościółek jest wpisany do rejestru zabytków, msze się tutaj nie odbywają od lat 60-tych. Teren wokół kościoła zaaranżowano na wiejski cmentarz, przed kościołem umieszczono krzyż pokutny. Przez pewien czas złodzieje ukrywali w kościele obrazy, które zostały skradzione w latach 50-tych w Muzeum Narodowym, odnaleziono je po 2 latach. Obecnie kościółkiem zajmuje się administrator Parku Szczytnickiego.
Wszystkie zabytki Wrocławia są godne uwagi, jest ich o wiele więcej w tym pięknym mieście.